BÖLÜM 2

1. Aklın güzellikten zevk alma arzu­larına yenik düşmesi neden hayret vericidir?
2. Ölçülü bir tutum sergile­yen Yusuf un övülmesi kesinlikle bun­dan kaynaklanıyor. Çünkü akıl gü­cüyle cinsel arzunun üstesinden geldi.
3. Gençliğinin ve cinsel gücünün doruğundayken isteklerinin azgınlığını ak­lıyla denetim altına aldı.
4. Aklın, yal­nız cinsel isteğin azgınlığı değil, her tür isteğin üstesinden gelecek güçte olduğu kanıtlanmıştır.
5. Yasanın, "Kom­şunun karısına ve başka hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin" demesinin nede­ni budur.
6. Aslında yasanın aç gözlü olmamamızı söylemesi, aklın istekleri denetim altına alacak güçte olduğunu kanıtlamamı kolaylaştırıyor. İnsanın adil davranmasını engelle­yen duygular da aynıdır.
7. Eğer akıl duyguların efendisi değilse sürekli tek başına yemek yemeye bağımlı, obur ya da sarhoş bir kişinin daha iyi bir yol öğrenmesi açıklanamaz ki.
8. Bu­nun için bir insan yasaya göre yaşa­mayı benimser benimsemez parayı se­ven biri olsa da, doğal yanlarına aykı­rı davranıp ihtiyacı olanlara faizsiz borç vermeye ve yedinci yıl gelince borcu iptal etmeye zorlanır.
9. Birisi açgözlüyse de, hasattan arta kalanı ve bağ­da kalan son üzümleri toplamaması için yasa akıl aracılığıyla o kişiyi yö­netir. Diğer konuların tümünde de aklın duygulardan üstün olduğunu anlarız.
10. Yasa anne babalar için duyulan sev­giden o kadar üstündür ki, onlar için erdem bırakılmaz.
11. Kişinin karısına olan sevgisinden de üstündür. Çünkü yasaya uymadığında onu azarlar.
12. Ço­cuklara olan sevgisinden de üstün. Çün­kü yaramazlıkları yüzünden onları ce­zalandırır.
13. Arkadaş ilişkilerinde de egemendir. Çünkü kötülük yaptıkla­rında onları da azarlar.
14. Aklın yasa aracılığıyla düşmanlığın üstesinden bi­le gelmesine şaşmayın. Düşmanın mey­ve ağaçları kesilmez, tersine düşma­nın mülkü yağmacılardan korunur, yı­kılanın yeniden inşa edilmesi için yar­dım edilir.
15. Aklın, güce sahip olma arzusu, kendini beğenmişlik, böbürlenme, ki­bir ve kötü niyet gibi daha vahşi duy­gulara bile egemen olduğu açıktır.
16. Çünkü akıl, öfkeye egemen olup onu nasıl geri çevirirse bu yıkıcı duygula­rın tümünü reddeder.
17. Musa Datanla Aviram'a öfkelendiğinde onlara kar­şı öfkeyle hiçbir şey yapmadı, ama akıl yoluyla öfkesini denetim altına aldı.
18. Çünkü söylediğim gibi, ölçülü akıl, duyguların bazılarını düzeltip di­ğerlerini güçsüz kılarak üstün gelecek güçtedir.
19. Yoksa çok bilge babamız Yakup, Şimon ile Levi'nin Şekemliler oymağının tümünü mantıksızca kat­letmeleri için "Lanet olsun öfkeleri­ne" diyerek onları neden kınasın?
20. Eğer akıl öfkeyi denetim altına ala­cak güçte olmasaydı böyle konuşmaz­dı.
21-22. Tanrı insanları biçimlendirdi­ğinde içlerine duygular ve eğilimler yerleştirdi, ama aynı zamanda tüm bun­ların kutsal yöneticisi olarak duyular arasında aklı taçlandırdı.
23. Akla yasa­yı verdi; buna bağlı olarak yaşayan, ölçülü, adil, iyi ve cesur olan bir ege­menlikte hüküm sürecektir.
24. Birisi şöyle bir soru sorabilir: "Eğer akıl duyguların efendisiyse na­sıl oluyor da unutkanlık ve bilgisizliği denetim altına alamıyor?"